Çevrimiçi Sosyal Medya Araştırma Etiği Kılavuzu

Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu - Ocak 2022

Bu kılavuz, insan katılımcıları içeren araştırmalar için çevrimiçi araçları ve sosyal medya platformlarını kullanan araştırmacılara etik hakkında faydalı bilgiler sağlamayı amaçlamaktadır.

1.   Çevrimiçi Anketler

Çevrimiçi anket, yaygın olarak otomatik bir soru formu kullanan Web tabanlı bir ankettir.

Ankete başlamadan önce, potansiyel katılımcı ile aşağıdaki hususlara ilişkin bilgiler paylaşılmalıdır:

• çalışmanın amacı,
• araştırmacılar ve çalıştıkları kurum,
• sonuçların nasıl kullanılacağı.

Bir gizlilik beyanı (katılımcıların kişisel bilgilerinin gizli tutulacağını ve elde edilen tüm verilerin anonim bir biçimde kullanılacağını açıklayan bir beyan) sağlanmalıdır.

Anket ve soru formu, araştırma sırasında ve sonrasında katılımcılar için maksimum veri güvenliğini sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Veri hırsızlığı riskini azaltmak için mümkünse katılımcılardan kişisel bilgiler (isim, e-posta, telefon numarası gibi) talep edilmemelidir.

Araştırmacılar, anketlerin gerçekten hedef gruba ulaştığından emin olmalıdır.

Ankete bir onam formu eşlik etmelidir. Bu, katılımcının çevrimiçi ankete devam etmeden önce onaylayacağı şekilde tasarlanabilir.

2.   Sosyal Medya Tabanlı Araştırma

Sosyal medya; bilgi, fikir, görüş, haber, belge, fotoğraf, video gibi medyaları paylaşmak için kullanılan iletişim araçları ve etkileşimli teknolojilerdir. Bazı popüler sosyal medya platformları Instagram, Facebook, YouTube ve Twitter'dır.

Sosyal medyanın veri toplamak için kullanıldığı durumlarda, sosyal medya kullanıcıları insan katılımcı olarak kabul edilir. Bu nedenle, veri toplamadan önce etik onay gereklidir.

Anketler, görüşmeler ve diğer veri toplama yöntemlerinin yürütülmesi için sosyal medyanın kullanılması, katılımcıların kişisel görüşlerinin ve bilgilerinin korunmasını ve üçüncü şahıslar tarafından erişilememesini sağlamalıdır.

Araştırmacılar, hizmet sağlayıcı tarafından sağlanan ulusal ve uluslararası yasa ve yönetmeliklere veya yönergelere uyduklarından emin olmalıdır.

Kaynakça

The University of Sheffield, Research Ethics Policy Note no. 14, Research Involving Social Media Data, https://www.sheffield.ac.uk/polopoly_fs/1.670954!/file/Research-Ethics-Policy-Note-14.pdf, 6 Aralık 2021 tarihinde erişim sağlanmıştır.

The University of Sheffield, A guide to research ethics for online survey design, https://www.sheffield.ac.uk/polopoly_fs/1.283716!/file/AGuideToResearchEthicsForOnlineSurveyDesign-3.pdf, 6 Aralık 2021 tarihinde erişim sağlanmıştır.